Er was een tijd dat Engelse vrouwen te horen kregen dat ze tijdens de huwelijkse plicht maar moesten ‘neerliggen en aan Engeland denken’. Ondertussen dachten hun mannen aan het antieke Rome, blijkt nu op X, de veel Romeinsere nieuwe naam van Twitter. Ook op Tiktok en Instagram wordt de vraag ‘zijn mannen geobsedeerd door het oude Rome’ met een overweldigend ‘ja’ beantwoord, door die mannen zelf.

Even terugspoelen: het is u misschien opgevallen dat Rome weer overal is. In H’Art Museum in Amsterdam ging net een expo open over de militair/staatsman/schrijver/massamoordenaar (schrappen wat u niet past) Julius Caesar. Koning Charles leent voor het eerst schilderijen uit de koninklijke collectie uit aan de National Gallery: hij koos voor De triomfen van Caesar, zes monumentale doeken van Andrea Mantegna.

Misschien hadden Charles en zijn adviseurs gewoon tv gekeken. Op BBC Four, het documentairekanaal van de BBC, loopt op dit moment weer eens een Rome season. Met de Amerikaanse miniserie Colosseum en Meet the Romans van Mary Beard. Het eerste vertelt de geschiedenis van Rome aan de hand van het iconische gebouw: je krijgt af en toe een interessant weetje over de Romeinse mores mee, maar toch vooral veel gruwelijk geweld.

Mary Beard zapt dan weer vrolijk van de toiletgewoonten van de Romeinen naar het leven van Caligula - niet het monster dat wij uit de geschiedenisles (en die film met Helen Mirren) hebben onthouden. BBC Four plukt zelfs stokoude documentaires uit zijn rekken, zoals The grandeur that was Rome van Sir Mortimer Wheeler uit 1960, over de bouwstijlen die nog altijd worden gebruikt voor parlementen of andere gebouwen met een zware symbolische waarde.

Maar de sociale media, dus. De Amerikaanse Kelsey Lewis Vincent las op Instagram: ‘Dames, velen van u beseffen niet hoe vaak mannen denken aan het Romeinse Rijk.’ Ze vroeg het geamuseerd aan haar echtgenoot, die meteen antwoordde: ‘elke dag’. Hij denkt aan de Romeinse heerwegen als hij over een eindeloze rechte snelweg rijdt. Vincent zette het op X, en kreeg in een mum van tijd meer dan 1.600 reacties, vooral van mannen, die zeiden dat ja, ook zij elke dag aan Rome dachten, en niet alleen als ze op een snelweg rijden, of voorbij een parlement.

The New York Times zag het online gebeuren en belde de befaamde Britse historica Mary Beard om een reactie. Maar Beard had geen tijd; ze is in Rome een nieuwe reeks documentaires aan het opnemen. Een dag later liet ze op X wel weten dat haar nieuwe boek Emperor of Rome op 28 september verschijnt, als u een cadeautje zoekt voor uw door Rome geobsedeerde man.

De krant belde dan maar Kevin Feeney, die de introductiecursus Romeinse geschiedenis geeft aan New York University. ‘Ik ben die vraag zo zat’, zei Feeney. Volgens hem zijn zestig procent van zijn studenten mannen, wat nog een gezond quota vrouwen overlaat. En wat de steeds weer terugkerende Rome-rages betreft, zegt hij wat Beard ook al vaker heeft uitgelegd: zowat alle lidstaten van de Europese Unie waren ooit bezet door de Romeinen, net als Groot-Brittannië. De Romeinse bestuursvormen bleven ook na hun vertrek in zwang. Dat stuk cultuur, bestuur en geschiedenis delen we dus.

Maar verder pikt elke bewonderaar van Rome selectief uit die geschiedenis wat zijn blik op de wereld bevestigt. Bewezen de vele seksscènes in de serie Rome uit 2005 dat onze seksuele bevrijding historische wortels heeft? Beard wees er al vaker op dat in die scènes nooit kinderen zijn te zien, terwijl Romeinen geen probleem zagen in seks met kinderen.

En dan is er nog het wat vervelende feit voor veel fans van Rome die onze buitengrenzen willen afsluiten voor Afrikaanse gelukzoekers, dat de Romeinen die zonder al te veel plichtplegingen verwelkomden. Dna-onderzoek heeft ondertussen bewezen dat er wel degelijk zwarte Romeinen in Brittannia waren - Beard werd in 2017 nog een ‘dement oud wijf’ en een ‘pretentieuze, politiek correcte gans’ genoemd toen ze dat had laten vallen.

Beard is natuurlijk ook nog eens een vrouw. Is de obsessie met Rome typisch mannelijk, zoals sociale media ons nu willen wijsmaken? Zolang niemand daar de vraag lanceert ‘denken vrouwen elke dag aan het Romeinse Rijk?’, is dat niet zeker, natuurlijk.